Volwassen acne en tiener acne: welke verschillen?

Veel volwassen vrouwen met acne hebben het gevoel dat ze al alles tevergeefs hebben geprobeerd en twijfelen of ze ooit een oplossing voor hun probleem zullen vinden.

Acne bij volwassen vrouwen blijft een wat raadselachtig verschijnsel, omdat er tal van factoren een rol spelen, maar er bestaan vandaag de dag wel behandelingen. Veel patiënten hebben sinds hun puberteit altijd last van puistjes gehad, terwijl anderen het probleem pas later in hun leven zagen opduiken.

En dan zijn er ook vrouwen die in hun tienerjaren acne hebben gehad die daarna verdween en op volwassen leeftijd weer terugkwam. De acnesymptomen veranderen ook in de loop van de tijd: de puistjes zijn niet noodzakelijk van dezelfde aard of bevinden zich niet op dezelfde plaatsen op volwassen leeftijd als in de puberteit.

Wat zijn de kenmerken van acne bij volwassen vrouwen, hoe verschilt die van tieneracne, waarom hebben we het over hormonale acne, is het een hedendaagse aandoening en vooral, wat is de invloed ervan op het zelfbeeld? Gebaseerd op een presentatie van Dr. Sandra Ly.

Acne kan op elke leeftijd voorkomen, maar heeft niet dezelfde kenmerken in de loop van de tijd.

Kenmerken van acne bij volwassen vrouwen

"Acne zou voorkomen bij 14 tot 54% van de volwassen vrouwen."

Het is een hardnekkige acne, d.w.z. dat 80% van de gevallen begon tijdens de adolescentie. De prevalentie varieert naar gelang van de leeftijd: 35% van de gevallen doen zich voor rond de leeftijd van 30 jaar, 26% van de gevallen rond de leeftijd van 40 jaar en het aantal gevallen neemt af na de leeftijd van 50 jaar. De gemiddelde leeftijd van de vrouwen die op consult komen voor acne is gestegen van 20,5 jaar in 1984 tot 26,5 jaar in 1994, wat wijst op een reële stijging van de frequentie.

^{Dréno B. Treatment of adult female acne: a new challenge. JEADV 2015 ;29 (Suppl. 5) : 14–19
Dréno B. et al. Large-scale international study enhances understanding of an emerging acne population: adult females. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2014 Oct 8. doi: 10.1111/jdv.12757.}

Wat zijn de verschillen met tiener acne?

Klassiek wordt ervan uitgegaan dat acne bij volwassen vrouwen ontstekingsacne is met een gering aantal papulo-nodulaire laesies die vooral op de onderkant van het gezicht voorkomen.

Uit een prospectieve, multicentrische studie van B. Dréno bleek dat het slechts in 11% van de gevallen om dergelijke acne op de onderkaken gaat. In 90% van de gevallen gaat het om een gemengde acne met een "adolescent profiel", dus die retentioneel en inflammatoir is, op alle delen van het gezicht voorkomt en in bijna 50% van de gevallen ook op de rug.

In respectievelijk 50% en 60% van de gevallen is er sprake van post-inflammatoire hyperpigmentatie en acnelittekens.

^{Bron: Preneau S., Dréno B.: Female acne – a different subtype of teenager acne? JEADV 2012 ;26 : 277–282}

Hormonale acne?

Terwijl hyperseborroe zeer vaak voorkomt, in meer dan 70% van de gevallen, zijn tekenen van hyperandrogenisme (teveel aan mannelijke hormonen), met alopecia (haaruitval), hirsutisme (overmatige haargroei) of acanthosis nigricans (pigmentatie en verdikking van de huid in de plooien) in slechts 10% van de gevallen aanwezig. De cycli zijn in 80% van de gevallen regelmatig, maar 65 tot 78% van de ondervraagde vrouwen meldt een verergering van hun acne vóór de menstruatie. De hormonale balans is gewoonlijk normaal, afgezien van een lichte verhoging van DHEA-S, behalve als er sprake is van hirsutisme.

Alles wel beschouwd is het een perifere hormonale huidziekte, met als belangrijkste actoren de keratinocyten en de sebocyten, dysseborroe en chronische activatie van de aangeboren immuniteit door Cutibacterium acnes.

Een hedendaagse aandoening?

In een recente Italiaanse multicentrische case-control studie werden de risicofactoren onderzocht die verband houden met acne bij volwassen vrouwen.

• Van deze risicofactoren zijn de meest "krachtige": familiale antecedenten, acne tijdens de puberteit en de aanwezigheid van hirsutisme.
• Factoren van het moderne leven zijn onder meer een hoge of zeer hoge mate van stress, een dieet met weinig fruit, groenten en vis. Roken of gerookt hebben was in deze studie geen risicofactor voor late acne.

^{Bron: Di Landro et al. Adult female acne and associated risk factors: Results of a multicenter case-control study in Italy J Am Acad Dermatol 2016 ; 75:1134-41}

Acne die een impact heeft op het zelfbeeld?

De volwassen vrouw met hardnekkige acne in het gezicht wordt dagelijks geconfronteerd met gezichten met een perfecte huid op tijdschriftencovers en koppen als "De geheimen van een mooie huid", "Vernieuw je huid", "Een nieuwe huid en een frisse teint".

70% van deze patiënten gebruiken dan ook cosmeticaproducten om hun acne en de littekens ervan te camoufleren. Bij 48% van hen heeft de acne een sterke invloed op hun levenskwaliteit, zelfs in hogere mate dan bij tieners.

De therapeutische behandeling van acne bij volwassenen is dus een "nieuwe uitdaging", zoals professor Brigitte Dréno schrijft. Volgens de in 2017 gehouden Arcane Acne studie onder vrouwen die kampen met volwassen acne, zegt 1 op de 4 depressief te zijn.

^{Bron: Dréno B. Treatment of adult female acne: a new challenge. JEADV 2015 ;29 (Suppl. 5) : 14–19}